[HOME] [INHOUDSTAFEL] [HET LEVEN] [PANTOMIME] [SCHILDERKUNST] [BIOGRAFIE] |
||||
Historische en mythologische figuren in Max’ schilderkunst |
||||
L’enfer c’est les Autres |
||||
Dit schilderij toont ons een vrouw tegen een donkere achtergrond. Haar hoofd is bedekt met een witte sluier van kaarsvet en haar ogen zijn weggelaten. Tegen haar oren houdt ze stevig haar handen gedrukt. ‘De hel dat zijn de Anderen’. Dit is een beroemde uitspraak van de Franse filosoof Jean-Paul Sartre uit zijn toneelstuk Huis Clos. Met deze uitspraak wordt het volgende bedoeld: De mens heeft verschillende keuzes in zijn leven en is vrij deze keuzes te maken. Je bestemming en je bestaanswijze zijn niet vooraf gegeven. Een ding daarentegen heeft deze keuzes niet. Een bloemkool heeft geen andere keuze dan een bloemkool te zijn. De mens is dus geen object, maar kan wel het gevoel hebben dat hij een object is als een ander naar hem kijkt. Als iemand je aankijkt kan je voelen dat hij je bekijkt als een gewone buspassagier of een groenteman. Het is dus de ander die mij doet stollen tot een ding. Dat ervaren we bijvoorbeeld ook in de schaamte als we worden bespied of in de liefde waarmee wij de ander willen bezitten en tegelijk bezeten worden. De vrouw in deze voorstelling heeft een masker op. Dat masker wil volgens mij zeggen dat anderen haar anders zien dan ze in werkelijkheid is. Ze zien haar misschien meer als een ding en weten niet wat er achter dat masker schuilt of zijn dat vergeten. Die weggelaten ogen benadrukken dat lege gevoel dat ze heeft, dat gevoel dat je niets waard bent. Daar heeft de vrouw genoeg van, dus wil ze dat masker uittrekken zodat de anderen kunnen zien dat ze niet zomaar iemand is, maar iemand met een eigen persoonlijkheid en eigen gevoelens.
L’enfer c’est les Autres. 1979. |
||||